Họ Hạ Bá Đáp Cầu là một trong số các dòng họ có mặt từ rất sớm ở vùng đất này, Được kể rằng:
Khoảng thế kỷ 17, Thủy tổ Hạ lệnh Công tự Bá Phú thuộc chi phái Hạ Tộc ở xã Bá Dương, huyện Từ Liêm, Hà Nội (nay là thôn Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng, tỉnh Hà Tây). Nhận thấy thế núi, thế song và con người xứ này là đất tú khí, hội tụ nên đã chọn xã Tháp Cầu, huyện Võ Giàng, trấn Kinh Bắc (nay là phường Đáp Cầu, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) làm nơi định cư, lập nghiệp. Đến nay đã có đến thế hệ thứ 12.
Đây là một dòng họ nổi tiếng, một vọng tộc ở vùng đất này.
Vào nửa cuối thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19, đã có nhiều người họ Hạ Bá
Đáp Cầu đỗ đạt được bổ nhiệm tham gia chính sự.
Noi gương tiên tổ, sang thế kỷ 20, nhiều lớp con cháu đã đỗ đạt cao (cử
nhân, tiến sỹ), thành đạt trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, khoa học, có người thành danh, mãi mãi để lại tên tuổi với đất nước và quốc tế.
Trải qua nhiều biến cố của lịch sử. Đất nước chiến tranh liên miên, các bản tộc phả cổ đã không còn.
May mắn thay! Hạ tộc còn giữ được các báu vật:
Bài mở đầu Tộc phả của cụ Hạ Bá Hài năm 1740.
* Tấm bia đá “Hạ tộc Bi ký” của cụ Hạ Bá Chính đời thứ 5, chi Giáp, làm quan dưới triều Nguyễn với chức danh: Phiên tư chính bát phẩm, phụng phái tọa chưng cần dịch chính quan tu chức lang. Bia được dung 1857, cho các thế hệ chúng ta và mai sau biết rõ về cội nguồn.
* Bản ghi chép về chỉ Ất, viết về cụ Hạ Bá Hiến tên chữ là Đình Tuyên, hiệu là Duy Phiên, đời thứ 5 chi Ất, tri huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, được viết năm 1912 cho phép ta khẳng định việc sắp xếp thứ tự các đời từ thủy tổ đến nay là chính xác.
* Gia phả của một số gia đình còn giữ được nhất là cuốn gia phả của cụ Hạ Bá Lợi, đời thứ tám chi Giáp, với trách nhiệm của dòng Trưởng tộc, cụ đã viết khá chỉ tiết để lại cho chúng ta những thông tin quý giá.
Năm 1990, với sự mạnh dạn của Ban đại diện Hạ tộc lúc bấy giờ. Nhờ vào trí nhớ của các bậc cao niên đời thứ 7 và thứ 8, Ban biên tập Tộc phả ngày ấy đã dựng được cuốn “Sơ lược Tộc phả Hạ Bá Đáp Cầu”.
Tuy vậy cuốn “Sơ lược Tộc phả Hạ Bá Đáp Cầu” đến nay cũng đã gần 20 năm, nhiều phát sinh mới trong dòng tộc đã diễn ra. Có những chố cần được đính chính, bổ sung cho phù hợp với những tư liệu mới phát hiện (bản ghi chép về chi Ất, sự bổ sung của nhóm ghi chép Tộc phả hạ Bá đang sinh sống ở Bắc Mỹ và châu Úc in năm 2000).
Vâng lệnh các bậc Thúc phụ.
Thực hiện nguyện vọng của toàn tộc, cần có một cuốn Tộc phả Hạ Bá Đáp Cầu hoàn chỉnh. Trước là để tri ân Tiên tổ, sau là để các thế hệ hiện tại và mai sau tỏ tường về nguồn cội.
Ban đại diện họ Hạ Bá Đáp Cầu đã thành lập Ban biên soạn Tộc phả gồm các thành viên của đủ 3 chi Giáp, Ất, Bính. Mời các vị có năng lực, am hiểu về dòng họ gồm các đời thứ 8, thứ 9, thứ 10 tham gia. Ban đại diện cũng đã phát động các chi, các ngành, các gia đình cung cấp tư liệu.
Sau hơn 2 năm cần mẫn, với trách nhiệm cao trước toàn tộc, cuốn Tộc phả Hạ Bá Đáp Cầu đã được hoàn thành.
Tin tưởng cuốn “Tộc phả Hạ Bá Đáp Cầu” ấn hành năm 2010 sẽ đáp ứng được hoài vọng của bà con nội – ngoại cả họ.
Nhân dịp biên soạn tộc phả lần này, Ban đại diện Hạ Tộc xin chân thành cảm ơn các dòng họ bạn ở Đáp Cầu đã giúp cung cấp thông tin về các mối quan hệ xưa và nay rất quý báu.
Mong rằng: Khi cuốn TỘc phả này đến tay các gia đình, xin được hồi âm bổ sung, đóng góp về mọi mặt.
Ban đại diện họ Hạ Bá Đáp Cầu
Trân trọng giới thiệu: Cuốn “Tộc Phả Hạ Bá Đáp Cầu” ấn hành năm 2010 với toàn tộc để được dùng làm tài liệu chính thức của dòng họ.
Tháng 9 năm Canh Dần 2010
BAN ĐẠI DIỆN HẠ TỘC ĐÁP CẦU
